Pestgedrag op de werkvloer

Pesten is iets wat we vaak koppelen aan kinderen en jongeren, maar ook tussen volwassen komt pestgedrag helaas vaak voor. Het mag dan wel plaatsvinden op de werkvloer in plaats van op het schoolplein, de effecten van pesten zijn er niet minder om. Een half miljoen volwassenen geeft toe wel eens gepest te zijn op het werk, waarvan 80.000 mensen dit structureel onder-vinden. Het verzuim dat hier uit voorkomt kost werkgevers in totaal 900 miljoen euro per jaar.

Begin 2018 kreeg het onderwerp media aandacht door het verhaal van Nicolette van Berkel die weggepest werd door collega’s én leidinggevenden. De vuurtorenwachter van Terschelling werd getreiterd en belandde zelfs onder dwang in de ziektewet.

Waarom pesten volwassen mensen?
Pesten komt voort uit eigen onzekerheid, dat is wat we als kind vaak hoorden. Niet dat dit de situatie verbeterde of rechtvaardigde, maar je ging er toch vanuit dat zodra men volwassen is deze onzekerheid verdwijnt en pestgedrag tot het verleden behoort. Jammer genoeg is dat niet altijd het geval. Naast onzekerheid kunnen er ook andere oorzaken zijn, zoals jaloezie, aandacht, zelf gepest zijn, problemen in de thuis situatie of door groepsdruk.

Hoe herken je als leidinggevende of collega pestgedrag?
Pesterijen op de werkvloer kunnen zich in diverse vormen manifesteren. Uitschelden, ruzie, vervelende opmerkingen en roddelgedrag zijn overduidelijke tekenen dat er iets mis is. Maar er zijn ook minder duidelijke vormen van pesten. Denk aan buitensluiten, subtiele vormen van intimidatie of het bewust achterhouden van belangrijke informatie. Hoe kinderachtig het ook klinkt, het gebeurt echt. Als leidinggevende, maar ook als collega kun je de signalen leren herkennen en ingrijpen.

De gevolgen van pestgedrag
Pesten is van grote invloed op iemands psychosociale gezondheid, maar ook op collega’s en de algehele organisatie kan het uiteindelijk effect hebben:
• toename in het verzuim;
• negatieve emoties zoals teruggetrokken of stil zijn, weinig zelfvertrouwen, angst, woede, burn-outklachten, stress, geslotenheid;
• depressiviteit;
• mindere betrokkenheid bij het werk en de collega’s;
• verlies van een waardevolle medewerker;
• verminderde motivatie bij de medewerker, maar ook bij collega’s door een negatieve werksfeer;
• ernstige psychische klachten.

Hoe grijp je in en voorkom je pestgedrag op het werk?
Melding maken van pesten door volwassenen ligt nog erg in de taboesfeer. Als volwassen persoon toegeven dat je gepest wordt is iets waar velen zich voor schamen en dus wordt er ook niet ingegrepen. Hoe zorg je ervoor dat pesten binnen je onderneming herkend en voorkomen wordt?

• Maak vragen over pestgedrag onderdeel van de RI&E. Pesten valt volgens de Arbowet onder ‘psychosociale arbeidsbelasting’.
• Praat erover binnen je organisatie en creëer vertrouwen door personen direct aan te spreken op vervelend gedrag jegens een collega.
• Wijs een vertrouwenspersoon aan, bij voorkeur een enigszins neutraal persoon.
• Vraag medewerkers ook melding te doen bij de leidinggevende of vertrouwenspersoon wanneer zij pestgedrag bij een collega vermoeden.
• Evalueer regelmatig de werkdruk en werksfeer door middel van observatie.
• Hoe gaan medewerkers om met hiërarchie en prestatiegerichtheid binnen de organisatie?
• Wanneer er overduidelijke of juist subtiele signalen zijn dat er binnen uw organisatie gepest wordt kunt u een (neutrale) arbeidsmediator inschakelen.
• Lees meer over procedures m.b.t. pestgedrag in de TNO wegwijzer pesten.

Pesten en discriminatie
Soms gaan pesten en discriminatie hand in hand. Bij discriminatie wordt onderscheid gemaakt tussen mensen op basis van ‘onrechtmatige’ kenmerken. Dit betekent dat je anders wordt behandeld dan je collega vanwege eigenschappen als geloof, seksuele geaardheid, politieke overtuiging, ras, leeftijd, geslacht, nationaliteit of een handicap. Niet alleen verziekt discriminatie net als pesten de werksfeer, het kan ook nog eens juridische gevolgen hebben.

Hoe arbeidsmediation kan helpen
PB Mediation biedt met arbeidsmediation hulp op het gebied van diverse arbeid gerelateerde zaken. Of dit nu conflicten zijn of pestgedrag. Een mediator inschakelen heeft als voordeel dat deze onpartijdig is. De gesprekken zijn vertrouwelijk, dit maakt de gesprekken met een mediator vaak toegankelijker dan met iemand uit de eigen organisatie.

Wilt u meer weten over het voorkomen of beëindigen van pestgedrag op de werkvloer? Neem dan gerust contact met PB Mediation via telefoon 06 27236250 of e-mail info@pbmediation.nl.

PB Mediation en Het PersoneelsPunt zitten beide al een aantal jaar in BedrijvenCentrum De Kroeven. De dienstverlening van PB Mediation en Het PersoneelsPunt richt zich op mensen, arbeid en organisaties. Daarom hebben we hen gevraagd bovenstaand nieuwsitem voor ons te schrijven.

Sta jij stevig?
Loopbaan kompas
Podcast ‘Jouw vacature vinden’